Instrukcja
zwiedzania
Wieliczki
czyli jak zwiedzić Wieliczkę w jeden dzień
i wynieść z tego jak najwięcej
Planujesz wycieczkę do Wieliczki?
Przygotowaliśmy tę Instrukcję właśnie dla Ciebie! Dowiesz się:
1. o czym musisz wiedzieć przed wycieczką do Wieliczki,
2. jak możesz tam dotrzeć,
3. jak kupić bilet do wielickiej Kopalni i na co on pozwala?
4. jak przygotować się do wyprawy w głąb ziemi,
5. co w Wieliczce trzeba zwiedzić nad powierzchnią,
…i co jeszcze zwiedzić w okolicy, jeśli nadal będzie Ci mało wrażeń.
O czym musisz wiedzieć przed
wycieczką do Wieliczki?
Wieliczka to górnicze miasto dumne ze swojej historii - prawa miejskie uzyskała już w 1290 roku!
Już wtedy kopalnia soli, prawdziwa duma Wieliczki, dostarczała „białego złota”. Wraz z kopalnią w Bochni, stanowiła część królewskiego, niezwykle dochodowego przedsiębiorstwa: Żup Krakowskich.
A czym są te całe „żupy”? To właśnie staropolskie określenie na kopalnię soli!
ŻUPNIK RADZI:
Podczas wizyty w Wieliczce koniecznie odwiedź Zamek Żupny – to zabytek wyjątkowy w skali świata, czego dowodzi wpis na listę światowego dziedzictwa UNESCO!
„Centrala”
„Centrala” Żup Krakowskich mieściła się w innej dumie Wieliczki – Zamku Żupnym, istniejącym już od końca XIII wieku. Obecnie prezentuje tam część swoich zbiorów Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka – m.in. wspaniałą kolekcję cennych solniczek z całego świata. Zarówno wielicka kopalnia soli, jak i Zamek Żupny są wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Jak dotrzeć do Wieliczki?
Pociąg (22 min)
Między stacją Kraków Główny a stacją Wieliczka Rynek-Kopalnia kursuje pociąg…
Wyrusza on co około pół godziny, a podróż na tej trasie trwa ok. 25 minut.
Autobus(45 min)
Między Krakowem a Wieliczką kursują autobusy miejskie – z punktu widzenia turysty…
najwygodniejsza będzie linia 304.
Linia 304 rozpoczyna swój kurs na krakowskim przystanku Dworzec Główny Zachód. W Wieliczce najlepiej wysiąść na przystanku Wieliczka Kopalnia Soli. Podróż między tymi przystankami trwa ok. 40 minut.
Weź pod uwagę, że autobusy na tej trasie bywają zatłoczone – jeżeli możesz, koniecznie rozważ wygodniejszą podróż pociągiem.
Samochód (22 min)
W Wieliczce znajdują się płatne miejsca parkingowe…
nieopodal Zamku Żupnego, wzdłuż ulic, w ramach Strefy Płatnego Parkowania oraz duże, komercyjne parkingi nieopodal Kopalni.
Jeżeli jednak możesz, skorzystaj z bardziej ekologicznych środków transportu – przyjedź do Wieliczki z Krakowa autobusem miejskim lub (co najbardziej polecamy) pociągiem.
Rower (22 min)
Podróż rowerem będzie najbardziej wymagająca, ale najzdrowsza, najtańsza i najbardziej…
przyjazna dla środowiska. Swój rower możesz zostawić pod Zamkiem Żupnym. W razie, gdyby po drodze spotkały Cię niespodziewane problemy, otrzymasz tam bezpłatny dostęp do szeregu narzędzi służących do naprawy!
Jak kupić bilet do Kopalni Soli w Wieliczce?
Na co on pozwala?
Łączna długość korytarzy wielickiej kopalni to ok. 245 kilometrów. To mniej więcej tyle, ile z krakowskiego Rynku Głównego nad Jezioro Solińskie!
Większość tego podziemnego ogromu nie jest, oczywiście, udostępniona zwiedzającym. Jako turysta masz możliwość odwiedzenia wyłącznie wybranych tras, w tym
• Trasy Turystycznej,
• Trasy Muzeum – zarządzanej przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka.
ŻUPNIK RADZI:
Obie trasy zwiedzisz dzięki jednemu biletowi – eksploracja Trasy Muzeum nie wymaga żadnej dopłaty.
Po zakończeniu zwiedzania Trasy Turystycznej możesz chwilę odpocząć. W Komorze Wisła zdecydujesz, czy wolisz już teraz wyjechać windą na powierzchnię, czy jeszcze zwiedzić Trasę Muzeum. Zdecydowanie warto zdecydować się na to drugie!
Zwiedzanie Trasy Muzeum trwa ok. 1 godziny i pozwala znacznie lepiej zrozumieć historię tego niesamowitego miejsca. Na Trasie Muzeum zobaczysz m.in.:
Monumentalne kieraty i dawne maszyny
Cenne okazy kryształów soli
Ogromną makietę XVII wiecznej Wieliczki
Cenny Róg Bractwa Kopaczy z 1534 roku - symbol bogactwa dawnej kopalni soli
A to wszystko w cenie już kupionego biletu!
Bilet, który umożliwi Ci zwiedzanie Trasy Turystycznej i Trasy Muzeum kupisz:
• „na miejscu” – w kasie w budynku Szybu Daniłowicza (ul. Daniłowicza 10),
• przez internet
Jak przygotować się do
wyprawy w głąb ziemi?
14 st. Celsjusza
W kopalni panuje stała, stosunkowo niska temperatura – ok. 14 st. Celsjusza. Pamiętaj o cieplejszym ubraniu, zwłaszcza w lecie!
2,2 km + 1,5 km
Trasa Turystyczna ma ok. 2,2 kilometrów długości, zaś Trasa Muzeum ok. 1,5 kilometra. Koniecznie załóż wygodne buty!
Fotografowanie
Zarówno na Trasie Muzeum jak i na Trasie Turystycznej można robić zdjęcia bez użycia lampy błyskowej
Daniłowicza 10
Wejście do kopalni soli, dzięki któremu zwiedzisz Trasę Turystyczną oraz Trasę Muzeum, znajduje się przy ul. Daniłowicza 10. Jeśli masz bilet kupiony przez internet, w kasie przed budynkiem kopalni odbierzesz właściwą wejściówkę.
Następnie należy ustawić się w kolejce – wkrótce podejdzie tam przewodnik, który zbierze grupę i razem udacie się głęboko pod ziemię!
W zamku zobaczysz też
Kasę pancerna
ważący 1,5 tony górniczy sejf został zakupiony we Lwowie w 1910 roku. Co ciekawe jego bogate zdobienia przez lata ukryte pod warstwami szarej farby olejnej - zostały odkryte podczas niedawnej konserwacji.
Archeologia
wystawę archeologiczną – dzięki której dowiesz się, jak wyglądało wydobycie soli w Wieliczce ponad 4 tysiące lat temu
Gotyk
Salę Gotycką – reprezentacyjną komnatę z portretami żupników - zarządców kopalni
ŻUPNIK RADZI:
pamiętaj, że w poniedziałki oraz w niektóre święta Zamek Żupny jest nieczynny. Za to w soboty możesz go zwiedzić zupełnie za darmo!
Zajmie Ci około godziny
Zwiedzanie ekspozycji w Zamku zajmie Ci około godziny.
Po zwiedzeniu wystaw w
Zamku Żupnym możesz:
Wejść na zamkową Basztę - jedyną ocalałą wieżę obronną w Wieliczce
Spośród 19 baszt obronnych Wieliczki, wzniesionych za czasów Kazimierza Wielkiego, przetrwała tylko ta. Od 1661 roku służyła jako mieszkanie kapelana żupnego, a w XVIII wieku pełniła rolę więzienia, a później magazynu solnego. Baszta jest dostępna dla zwiedzających w sezonie turystycznym.
Zrelaksować się w Ogrodzie Żupnym i zrobić spacer wokół Zamku
Ogród Żupny jest jednym z najpiękniejszych miejsc zielonych w Wieliczce. Zachęcamy do spaceru po jego alejkach i wokół Zamku. Ogród powstał już w 1564 roku i miał oddzielać Zamek od domów i w ten sposób chronić go od pożarów. W specjalnej części uprawiano także warzywa wykorzystywane przez kuchnię żupną - serwującą posiłki dla górników. Co ciekawe sady i ogrody były wielką atrakcją Wieliczki. Wybitnie ogrodowy charakter miasta przyjezdni porównywali z Wenecją, mówiąc, że brakuje tu jedynie weneckich kanałów z gondolami. Zaszczepione przez benedyktynów ogrodnictwo kwitło w Wieliczce już w XIV wieku. Rozwijali go również koloniści niemieccy, a następnie za sprawą Włochów, a szczególnie królowej Bony udoskonaliła się hodowla drzew owocowych i warzywnictwo.
Odwiedzić wielickie kawiarnie i restauracje
"Słodko czy Słono" to kawiarnia oraz bistro oferujące proste i smaczne dania. To idealne miejsce zarówno na szybki posiłek, jak i słodki przysmak przy kawie.
"Sztolnia" to restauracja specjalizująca się w kuchni regionalnej. W menu znajdziecie takie przysmaki jak krem z pieczonego buraka z bryndzą czy steki z polędwicy.
"Pierogarnia Dzień Dobry" to bezpretensjonalna restauracja, w której zjecie pyszne pierogi oraz placki ziemniaczane.
"Zajadalnia" to spokojna knajpka z kącikiem dla dzieci, serwująca dania kuchni polskiej i włoskiej.
"Creperie" to nietuzinkowa naleśnikarnia oferująca naleśniki w wersji słodkiej, jak i wytrawnej.
"Kazoku Sushi" to rodzinny sushi bar oferujący szeroki wybór dań kuchni japońskiej, w tym sushi, ramen oraz miso.
Kompleks Zamku Żupnego zwiedzony?
Pospaceruj po Wieliczce – zachwyci Cię atmosferą
historycznego, małopolskiego miasteczka! Odwiedź:
Rynek Górny
Rynek Górny swój układ zawdzięcza drugiej lokacji miasta z 1361 roku. W centralnej części rynku wznosiły się dwie hale targowe - gdzie sprzedawano żywność, a także wyroby szewskie, garbarskie i stolarskie. Przylegały do nich dwa budynki, w jednym z nich prawdopodobnie mieściła się waga miejska. W 1835 roku zlecono wyburzenie dawnych drewnianych kramów handlowych oraz wybrukowanie placu rynkowego. Rynek funkcję miejsca targowego pełnił do lat 60. XX wieku.
Plac poniżej Zamku Żupnego zwany Rynkiem Dolnym słynął z handlu solą. Sól sprzedawano w bezpośredniej okolicy szybów w budkach zwanych jatkami solnymi. W XVII wieku na wielickim rynku stało sześć jatek solnych. Sól warzoną sypano do woreczków, a sól kamienną sprzedawano w bryłkach.
Tężnię
Powstający w tężni solny aerozol jest uważany za jedną z najlepszych naturalnych kuracji dla osób z chorobami dróg oddechowych oraz jeden ze sposobów na wzmocnienie odporności. Wizytę w tężni zaleca się także osobom zdrowym, szczególnie narażonym na zanieczyszczenie powietrza. Dodatkową atrakcją tężni jest taras widokowy oraz wieża widokowa, z której można podziwiać panoramę Wieliczki i okolic. Optymalny czas przebywania w tężni to 30 minut.
Klasztor
Usytuowany na skarpie górującej nad Wieliczką kościół i klasztor oo. Franciszkanów-Reformatów powstał w latach 1650–1655. W kościele można podziwiać m.in. zabytkowy obraz Matki Bożej Łaskawej z XVII wieku, który cieszy się czcią wśród górników i miejscowej ludności. w klasztornych ogrodach znajduje się kopia kaplicy św. Franciszka z Asyżu.
ŻUPNIK RADZI:
W wielickim Punkcie Informacji wypożyczysz audio-przewodnik: tel. 573 336 950. Działa tu również lokalna przewodniczka - Ewa Kupiec, która proponuje wycieczki tematyczne po mieście w każdą niedzielę: tel. 695 026 798
Jak to wszystko wygląda
na mapie?
- Stacja kolejowa oraz
punkt informacji turystycznej - Szyb Daniłowicza – główne
zejście do kopalni soli - Zamek Żupny – wystawy Muzeum Żup
Krakowskich Wieliczka - Rynek Górny w Wieliczce
- Tężnia Solankowa
- Klasztor franciszkanów -
reformatów - Kościółek św. Sebastiana
Co przywieźć z Wieliczki?
Wieliczka to miejscowość, w której łatwo o sklepy z pamiątkami – tak pod ziemią, jak i na powierzchni. Zachęcamy Cię do zakupu takich pamiątek, które rzeczywiście są związane z Wieliczką!
Właśnie takie drobiazgi znajdziesz m.in. w sklepiku Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka, który mieści się w Zamku Żupnym. Kupisz tam chociażby:
ŻUPNIK RADZI:
W ferworze zwiedzania zapomniałeś kupić pamiątki? Nic straconego – niektóre z nich nabędziesz również przez internet.
Co zwiedzić, jeśli jeszcze
Ci mało wrażeń?
Małopolska jest pełna atrakcji. Jest ich zbyt wiele, by choćby z grubsza wymienić je w tak zwięzłej Instrukcji. Dlatego zupełnie subiektywnie polecamy Ci trzy - położone po sąsiedzku lub związane z Wieliczką wspólną historią:
Niepołomice
(ok. 14 kilometrów od Wieliczki) – miasteczko z okazałym XIV-wiecznym Zamkiem Królewskim i niewielkim planetarium
Kopalnię Soli w Bochni
(ok. 30 kilometrów od Wieliczki) – wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO kopalnia, która do 1772 roku wchodziła w skład Żup Krakowskich
Dobczyce
(ok. 16 kilometrów od Wieliczki) – miasteczko z obronnym zamkiem malowniczo położonym nad Jeziorem Dobczyckim i skansenem architektury drewnianej
Na zakończenie - opinie o Wieliczce
"Kto powiedział, że solniczki są zwyczajne i nudne?
Zamek Żupny swoją wystawą udowadnia, że to nieprawda. Piękne eksponaty z całego świata - solniczka cała ze złota, jedyna w Polsce zastawa porcelanowa do przypraw, miśnieńskie porcelanowe solniczki. Krótko mówiąc: zachwycające cuda-wianki. Polecam, naprawdę warto zobaczyć te cudeńka."
Lena Sew, lokalny przewodnik
"Przepiękny, niezbyt duży zamek w centrum Wieliczki
Ciekawe otoczenie, ładne wnętrza w których eksponowana jest obecnie okresowa wystawa porcelany: zastawy stołowe, kawowe, herbaciane i figurki porcelanowe o tematyce górniczej-solnej. Zamek znajduje się niedaleko wielickiego rynku, w pobliżu szybów górniczych: Regis i Daniłowicza."
Janusz Bujak, lokalny przewodnik
"Umieszczone tam eksponaty zainteresują każdego - jestem tego pewna :)
Choć po 3-godzinnym zwiedzaniu trasy turystycznej można być wykończonym, to nie wyobrażam sobie, aby nie pójść do muzeum!"
Beata S, Trip Advisor
Powyższa instrukcja dostarczyła Ci najważniejszych informacji w pigułce.
Zachęcamy Cię również do eksploracji strony Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka (https://muzeum.wieliczka.pl), gdzie dowiesz się znacznie więcej.
Bardzo zależy nam na tym, by Twoja wizyta w Wieliczce przebiegała pod znakiem świadomego zwiedzania. Właśnie dlatego zachęcamy Cię do:
Spędzenia w Wieliczce całego dnia – po to, by zdążyć poczuć atmosferę tego miejsca z niezwykłą historią, by nie pominąć niczego, czego pominąć nie można!
Do zobaczenia w górniczym mieście – Wieliczce! A kiedy już nas odwiedzisz, koniecznie zostaw na swoim Instagramie pamiątkę z hashtagiem
#WieliczkaZwiedzam.
